گامی به‌سوی مدیریت هوشمند دانش در نهادهای حافظ میراث با نرم‌افزار KDR

فهرست مطالب

در دنیای امروز که دانش به ‌سرعت در حال تولید، انتقال و فراموشی است مراکز فرهنگی، کتابخانه‌ها، موزه‌ها و آرشیوهای اسنادی به کمک نرم‌افزار KDR در حفاظت و انتقال این دانش بشری، نقش مهمی ایفا می‌کنند.

مراکز فرهنگی و اطلاعاتی نیازمند ابزارهایی هستند که نه‌ تنها منابع را ثبت و نگهداری کنند؛ بلکه بتوانند آنها را به‌عنوان دانش قابل‌ دسترسی، بازنمایی و به اشتراک بگذارند؛ بنابراین KDR فقط یک بانک اطلاعاتی نیست؛ بلکه با تحلیل معنایی و ساخت شبکه‌های مفهومی بین منابع به کاربران کمک می‌کند دانش پنهان در آنها را کشف کنند. این ویژگی برای پژوهشگران و برنامه‌ریزان فرهنگی بسیار کلیدی است.
نرم‌افزار KDR (Knowledge Discovery and Representation) با تکیه بر ساختار ماژولار و هوش معنایی، خدمات متنوعی را برای کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مراکز اسناد فراهم می‌کند؛ از دیجیتالی‌سازی گرفته تا ارائه خدمات نوین فرهنگی برای پژوهشگرها، برنامه‌ریزان فرهنگی و عموم مردم.

پلتفرم دانش‌بنیان و هوشمند

KDR یک پلتفرم دانش‌بنیان و هوشمند برای کشف، سازماندهی، بازنمایی و مدیریت دانش در محیط‌های داده‌محور فرهنگی است. این سامانه گامی بلند به‌سوی دیجیتالی‌سازی هوشمند و ارائه خدمات نوین در حوزه فرهنگ و دانش است و با بهره‌گیری از ماژول‌های تخصصی، امکان ساختاردهی، جستجو، بازیابی، تحلیل و انتشار اطلاعات را در انواع نهادهای فرهنگی و اسنادی فراهم می‌کند.
با نرم‌افزار KDR نه ‌فقط مخاطب عمومی؛ بلکه پژوهشگران، برنامه‌ریزان فرهنگی و متولیان میراث تاریخی و معنوی به‌سمت تعامل موثرتر با منابع سوق داده می‌شوند.

 

ماژول‌های تخصصی KDR

KDR به‌ صورت ماژولار طراحی شده و هر زیرسامانه، نیازهای یک نوع نهاد یا فعالیت را پوشش می‌دهد:
KDR-L: مدیریت کتابخانه‌ها و منابع چاپی و دیجیتال با امکانات فهرست‌نویسی، OPAC، رزرو منابع و تحلیل گردش امانت.
KDR-M: ثبت و مدیریت اشیای موزه‌ای، از جمله مشخصات، طبقه‌بندی، تصویر، تاریخچه، مکان جغرافیایی و نمایش دیجیتال.
KDR-A: مدیریت اسناد تاریخی، دست‌نوشته‌ها، وقف‌نامه‌ها، نامه‌ها و سایر منابع آرشیوی.
KDR-BDS: موتور جستجوی یکپارچه برای بازیابی اطلاعات از تمام زیرسامانه‌ها به‌ صورت هم‌زمان.
KDR-K: ماژول بازنمایی مفهومی دانش و هستی‌شناسی برای ایجاد شبکه‌های معنایی بین مفاهیم و منابع.

 

کاربردهای KDR؛ کجا و چطور؟

در کتابخانه‌های عمومی، تخصصی و دانشگاهی، KDR-L امکاناتی مانند فهرست‌نویسی ساختاریافته، واژه‌گزینی هوشمند، سازماندهی منابع دیجیتال و چاپی، سیستم امانت، گزارش‌گیری تحلیلی و OPAC عمومی را فراهم می‌کند. قابلیت اتصال به پایگاه‌های داده بیرونی و استانداردسازی متا دیتاها موجب تسهیل در همکاری میان‌کتابخانه‌ای و افزایش دقت در خدمات اطلاع‌رسانی می‌شود.

 

موزه‌ها و نمایشگاه‌های فرهنگی

ماژول KDR-M به موزه‌ها این امکان را می‌دهد تا اشیای خود را با اطلاعات دقیق، تصویر، دوره تاریخی و منطقه جغرافیایی ثبت و سازماندهی کنند. ساخت نمایشگاه‌های دیجیتال و تورهای مجازی برای معرفی عمومی اشیا، تعامل فرهنگی با مخاطب و امکان اتصال اشیای فیزیکی با اسناد مرتبط در سامانه نیز ارزش افزوده‌ای دیگر KDR برای مخاطبان عمومی و پژوهشگران و تاریخ‌نگاران را فراهم می‌کند.

 

آرشیوها و مراکز اسناد ملی

KDR-A با قابلیت‌هایی مثل طبقه‌بندی اسناد، تعریف سلسله‌ مراتب آرشیوی، ایجاد نمایه‌های موضوعی و دسترسی‌پذیری دیجیتال یکی از کاربردی‌ترین ابزارها برای آرشیوهای ملی و منطقه‌ای است. این زیرسامانه به پژوهشگران اجازه می‌دهد با یک جستجوی معنایی به حجم وسیعی از اسناد تاریخی با ساختار قابل فهم دسترسی پیدا کنند.

 

ویژگی‌های کلیدی سامانه KDR

• ساختارمتا-دیتای قابل تنظیم با استانداردهای بین‌المللی(MARC21، Dublin Core، CIDOC-CRM و…)
• پشتیبانی از زبان فارسی و محیط چندزبانه
• تعریف سطوح دسترسی برای انواع کاربران (عمومی، پژوهشگر، مدیر، مسئول فهرست‌نویسی و…)
• گزارش‌گیری پیشرفته و داشبورد مدیریتی
• امکان یکپارچه‌سازی با سایر سامانه‌ها از طریق API

 

توسعه‌پذیری بر اساس نیاز هر مرکز

در دنیایی که دانش به‌سرعت در حال تغییر است نهادهای فرهنگی نیازمند ابزاری هستند که نه ‌تنها از منابع محافظت کند، بلکه آن‌ها را به شکلی هوشمند در دسترس قرار دهد. نرم‌افزار KDR با نگاه دانش‌محور، پاسخی دقیق به این نیاز است. اگر شما هم در یکی از این مراکز فعالیت دارید، شاید وقت آن رسیده که KDR را به عنوان هسته اصلی مدیریت دانش مجموعه‌تان انتخاب کنید.